20 มิถุนายน 2561 ณ โรงเรียนบ้านตาเรือง จังหวัดจันทบุรี
ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สวทช.) ร่วมกับ ศูนย์วิชาการเพื่อความปลอดภัยทางถนน (ศวปถ.) และ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ส่งมอบต้นแบบรถรับส่งนักเรียนโครงสร้างหลังคาแข็งแรงปลอดภัย ให้แก่ โรงเรียนบ้านตาเรือง จ.จันทบุรี ที่มีการจัดการดูแลรถรับส่งอย่างเป็นระบบ โดยเครือข่ายรับส่งนักเรียนปลอดภัย จันทบุรีโมเดล ศูนย์วิชาการเพื่อความปลอดภัยทางถนน (ศวปถ.) เพื่อใช้ในการทดสอบ และเป็นต้นแบบในการทำโครงสร้างหลังคา และส่งมอบแบบให้แก่ผู้ประกอบการอู่ต่อเติมรถ เพื่อนำไปสร้างโครงหลังคาที่ได้มาตรฐาน และปลอดภัยในการใช้รับส่งนักเรียน
ดร.ศราวุธ เลิศพลังสันติ หัวหน้าห้องปฏิบัติการการออกแบบและแก้ปัญหาอุตสาหกรรม หน่วยวิจัยการออกแบบและวิศวกรรม เอ็มเทค กล่าวว่า “ทีมวิจัยได้ดำเนินงานโครงการ “การศึกษาแนวทางการออกแบบเชิงวิศวกรรมเพื่อเพิ่มความปลอดภัยของรถสองแถวรับส่งนักเรียน” ภายใต้การสนับสนุนของศูนย์วิชาการเพื่อความปลอดภัยทางถนน (ศวปถ.) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ออกแบบและพัฒนาโครงสร้างหลังคารถรับส่งนักเรียนและอุปกรณ์ด้านความปลอดภัยต่างๆ ได้แก่ ประตูท้ายรถ บันไดขึ้นลง สัญญาณไฟส่องสว่าง โดยมีเป้าหมายหลักสองประการ ได้แก่ (1) เพื่อยกระดับความปลอดภัยของนักเรียนที่โดยสารรถรับส่งนักเรียน ให้มีความเหมาะสมกับการใช้งานตามวิถีชีวิตของคนไทยในกทม. และต่างจังหวัด และ (2) ให้ผู้ประกอบการ หรืออู่ต่อหลังคารถและดัดแปลงรถกระบะประเภทสองแถวภายในประเทศ สามารถผลิตหลังคารถที่มีมาตรฐานและคุณภาพได้ด้วยตัวเอง โดยใช้วัตถุดิบที่มีภายในประเทศ และมีต้นทุนที่ไม่สูงมากไปกว่าเดิม”
ดร.ศราวุธ กล่าวเพิ่มเติมถึงรายละเอียดในการออกแบบต่อไปว่า ส่วนของโครงสร้างที่ได้มีการดำเนินการออกแบบใหม่ มีดังนี้
- โครงสร้างหลังคาเหล็ก : ชนิดวัสดุเหล็ก จำนวนและรูปแบบการเชื่อมต่อโครงสร้างหลักและวิธีการเชื่อมต่อโครงสร้าง โดยมีการวิเคราะห์ด้วยระเบียบวิธีไฟไนต์เอลิเมนต์ และดำเนินการทดสอบเพื่อพิสูจน์ความถูกต้องของการออกแบบ ด้วยการทดสอบความแข็งแรงเพื่อปกป้องผู้โดยสารกรณีเกิดอุบัติเหตุชนหรือพลิกคว่ำตามมาตรฐาน FMVSS220
- ออกแบบวิธีการติดตั้งโครงสร้างหลังคาเข้ากับกระบะแข็งแรง ด้วยการเลือกอุปกรณ์จับยึดจำนวนและประเภทโบลต์และน็อต ให้สามารถรับแรงได้ 10 เท่าของน้ำหนักโครงสร้างทั้งหมด (10g)
- ออกแบบวิธีการติดตั้งติดตั้งเก้าอี้กับพื้นให้แข็งแรง ป้องกันการหลุดกรณีรถเกิดอุบัติเหตุ
- ประตูท้ายรถ พร้อมสัญญาณแจ้งเตือน: ป้องกันนักเรียนตกจากรถ มีระบบล็อคสองชั้น และมีสัญญาณแจ้งคนขับ เมื่อประตูเปิด
- บันไดขึ้นลง : แข็งแรงทดแทนกันชนท้าย ไม่มีพื้นที่สำหรับการโหนท้ายรถ มีขนาดลูกนอนกว้าง ก้าวขึ้นลงได้สะดวก
- ไฟสัญญาณ “เหลืองอำพัน” รอบคัน เห็นได้ชัดเจนจากระยะ 150 เมตร
- ไฟสัญญาณเบรกและเลี้ยว เห็นได้ชัดเจนจากระยะ 150 เมตร
โดยในระยะต่อไป ทีมวิจัยจะดำเนินการร่วมกับ ศวปถ. และกรมการขนส่งทางบก ในการจัดการอบรมเพื่อขยายผลและถ่ายทอดเทคโนโลยีวิธีการผลิตโครงสร้างหลังคาและชิ้นส่วนต่างๆ ให้มีคุณภาพมาตรฐานให้แก่ ผู้ประกอบการหรืออู่ต่อหลังคาเหล็กทั่วประเทศ โดยจะมอบแบบเชิงวิศวกรรม (Technical drawing) ให้แก่ผู้ประกอบการหรืออู่ต่อหลังคาให้ใช้เป็นสาธารณประโยชน์ โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เพื่อให้เกิดการขยายผลการผลิตโครงสร้างหลังคารถกระบะประเภทสองแถวให้ได้มาตรฐานต่อไป