“การศึกษาวิเคราะห์เชิงการตลาดจะต้องติดตามข้อมูลอยู่ตลอดเวลา เนื่องจากแนวโน้มของโลกเปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว การหาความรู้ การเข้าร่วมการสัมมนาเพื่อฟังบรรยายจากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญมืออาชีพ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยเพิ่มศักยภาพในทำงาน”

คุณอังคณา มิตรสงเคราะห์
นักวิเคราะห์อาวุโส งานวิเคราะห์และพัฒนารูปแบบทางธุรกิจ ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ

2 ปีกับการเป็นนักวิเคราะห์ตลาดที่บริษัทเอกชน

คุณอังคณา มิตรสงเคราะห์ นักวิเคราะห์อาวุโส งานวิเคราะห์และพัฒนารูปแบบทางธุรกิจ ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ เล่าถึงประสบการณ์การทำงานที่ผ่านมาว่า “หลังจากจบการศึกษาด้านบริหารธุรกิจจากสหรัฐอเมริกา และได้กลับมาประเทศไทย ก็เริ่มทำงานด้านการวิเคราะห์ข้อมูลทางการตลาดที่บริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง ซึ่งดำเนินธุรกิจด้านที่ปรึกษา โดยเน้นการศึกษาเชิงการตลาด รวมทั้งเป็นผู้จัดการประชุมสัมมนา (organizer) ด้วย

คุณอังคณา ยกตัวอย่างงานที่เคยทำว่า “บริษัทได้รับงานจากลูกค้า ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าชั้นนำของโลก ลูกค้าต้องการให้สำรวจความเห็นของผู้บริโภคต่อผลิตภัณฑ์ที่จะนำมาจำหน่ายในประเทศไทย รวมทั้งค้นหานักแสดง หรือผู้มีชื่อเสียงที่คนไทยชื่นชอบ เพื่อมาเป็นพรีเซนเตอร์ในภาพยนตร์โฆษณาของผลิตภัณฑ์ชิ้นนี้”

“การสำรวจฯ ได้ใช้แบบสำรวจที่ลูกค้าส่งมาให้ แต่ต้องแปลเนื้อหาทั้งหมดให้เป็นภาษาไทย และให้เวลาประมาณ 3 เดือนในการทำงาน บริษัทได้จ้างกลุ่มนักศึกษาเป็นผู้เก็บรวบรวมข้อมูลความคิดเห็นจากกลุ่มเป้าหมายตามช่วงอายุและกลุ่มอาชีพต่างๆ แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อหาผลลัพธ์ที่ต้องการ หลังจากส่งผลการสำรวจฯ ให้กับลูกค้าไปไม่นาน พบว่าโฆษณาของผลิตภัณฑ์ทางทีวีมีพรีเซนเตอร์เป็นคนเดียวกับที่ได้รับคัดเลือกตามผลการสำรวจฯ”

“อีกงานที่ค่อนข้างน่าสนใจ คือ การทำ focus group เพื่อสำรวจความคิดเห็นของกลุ่มเป้าหมายแบ่งตามกลุ่มอาชีพต่างๆ ต่อผลิตภัณฑ์บริการในธุรกิจประกันชีวิต โดยบริษัทเจ้าของงานต้องการจัดรูปแบบผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสมแก่กลุ่มลูกค้าเป้าหมาย และไม่ได้บอกว่า นี่คือการทำงานสำรวจตลาดแบบคู่ขนานไปกับหน่วยงานภายในบริษัทที่ได้ดำเนินการสำรวจฯ แบบเดียวกันนี้ พบว่าผลการสำรวจฯ ที่ออกมาใกล้เคียงและเป็นไปในทางเดียวกับผลการสำรวจฯ ของบริษัท ผลงานนี้ทำให้บริษัทเจ้าของงานพึงพอใจเป็นอย่างมาก” คุณอังคณาเล่าถึงความภูมิใจ

เมื่อถามว่า ตลอดระยะเวลา 2 ปีที่ทำงานที่บริษัทแห่งนี้ ได้ใช้ความรู้ด้านสถิติตามสาขาวิชาที่เรียนมาในระดับปริญญาตรีกับงานที่ทำบ้างหรือไม่ คุณอังคณา ตอบว่า “เนื่องจากลูกค้าไม่ได้ต้องการการวิเคราะห์ข้อมูลที่ซับซ้อน ส่วนใหญ่จะใช้เทคนิคทางสถิติเบื้องต้น จึงไม่ได้ใช้ความรู้ด้านสถิติในเชิงลึกกับงานที่ทำมากนัก เช่น การกำหนดขอบเขตและรูปแบบการทำงาน การคัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง การดูโอกาสความเป็นไปได้ของข้อมูล เป็นต้น”

“ทั้งนี้ รูปแบบการทำงานจะต้องขึ้นกับปัจจัยด้านงบประมาณและเวลา รวมทั้งต้องมีการแลกเปลี่ยนข้อมูล ความเห็น และประสบการณ์กับเพื่อนๆ ในสาขาอาชีพที่เกี่ยวข้องด้วย ดังนั้น ในการทำงานด้านนี้ เรื่องของ ‘Connection ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญมาก’” คุณอังคณา กล่าวเสริม

จุดเปลี่ยนผันสู่หน่วยงานภาครัฐ

คุณอังคณาทำงานในบริษัทแห่งนี้ได้ราว 2 ปี ระหว่างนั้น บริษัทจัดงานประชุมสัมมนาในหัวข้อที่เกี่ยวกับ Y2K จึงทำให้เธอมีโอกาสได้ร่วมทำงานกับทีมงานของเนคเทค คุณอังคณาเล่าว่า “ในช่วงเวลานั้น เป็นช่วงปี 2540 เศรษฐกิจไม่ดี บริษัทหลายแห่งลดจำนวนพนักงาน ครอบครัวจึงเห็นว่า การทำงานในหน่วยงานราชการน่าจะมั่นคงกว่า แม้ว่าค่าตอบแทนจะน้อยกว่าที่คาดหวังไว้ก็ตาม” จากนั้นไม่นาน จึงได้มาสมัครเข้าทำงานที่เนคเทคในปี 2542 ในกลุ่มงานที่ให้ทุนสนับสนุนการวิจัยพัฒนา

“การทำงานที่เนคเทคแตกต่างจากที่ทำงานเดิมมาก ตอนเริ่มงานใหม่ๆ รู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงแบบสุดขั้วระหว่างหน่วยงานของรัฐและเอกชน คือ เรื่องขั้นตอนการทำงาน การเขียนหนังสือราชการ และการใช้ภาษาไทยแทนภาษาอังกฤษในการติดต่อสื่อสาร แต่ก็ถือว่าเป็นประสบการณ์ใหม่ และได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เพิ่มขึ้น”

เมื่อทำงานที่เนคเทคได้ 2 ปี คุณอังคณาได้ขอโอนย้ายระหว่างหน่วยงานภายในเนคเทคไปทำงานกับกลุ่มงานด้านพัฒนาธุรกิจ ซึ่งคาดว่าเหมาะกับตนเองมากกว่า คุณอังคณาเล่าถึงงานหนึ่งที่มีโอกาสได้ทำว่า “เป็นผู้ประสานงานระหว่างหน่วยงานภาครัฐและเอกชนในประเทศกับหน่วยงานเอกชนในต่างประเทศ เพื่อหาความร่วมมือในโครงการวิจัยระบบขนส่งและจราจรอัจฉริยะ (Intelligent Transport Systems : ITS) หลังจากนั้น การปรับโครงสร้างหน่วยงานภายในของ สวทช. ทำให้ได้ทำงานรับผิดชอบโครงการอื่นๆ ด้วย เช่น ด้านยานยนต์ และวิศวกรรมการผลิต จึงทำให้ได้รู้จักคนในต่างสาขาอาชีพมากขึ้น”

เมื่อเอ็มเทคเปิดรับนักวิเคราะห์ในฝ่ายพัฒนาธุรกิจ โดยมีภารกิจคือการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลเชิงธุรกิจและการตลาด เธอจึงตัดสินใจมาสมัครสอบ คุณอังคณาเล่าถึงบรรยากาศการสอบสัมภาษณ์ว่า “ช่วงเวลานั้น ดร.วีระศักดิ์ อุดมกิจเดชา ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการ และเป็นผู้สอบสัมภาษณ์เอง คำถามที่ประทับใจคือ ถ้าผลการวิเคราะห์ข้อมูลที่ทำขึ้น ผู้ใช้งานไม่เห็นด้วย จะทำอย่างไร? จึงตอบว่า เราเป็นผู้หาข้อเท็จจริงมาให้ เพื่อช่วยประกอบการตัดสินใจ แม้ในวันนี้อาจยังไม่เชื่อ แต่ในอนาคต ข้อมูลนี้อาจจะถูกนำมาใช้ประโยชน์อีกก็เป็นได้”