สัมภาษณ์และเรียบเรียงโดย
งานสื่อสารและขับเคลื่อนความรู้ ฝ่ายเผยแพร่เทคโนโลยีวัสดุ

ในแต่ละวัน ทั่วโลกมีผู้คนหลายร้อยล้านคนต้องเผชิญกับความอดอยาก ในขณะที่อาหารจำนวนหลายล้านตันถูกทิ้งเป็นขยะ นับเป็นการสูญเสียทั้งเงินและทรัพยากรไปอย่างน่าเสียดาย มิหนำซ้ำเมื่อขยะเหล่านี้ย่อยสลายยังปล่อยก๊าซเรือนกระจกและอาจสร้างมลพิษตามมาอีกด้วย จึงถือได้ว่าขยะอาหารเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบในทุกด้านทั้งต่อสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม

เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนที่ 12 (SDG 12) คือ การสร้างหลักประกันให้มีรูปแบบการผลิตและบริโภคที่ยั่งยืน โดย เป้าประสงค์ที่ 12.3 คือ ลดขยะเศษอาหารของโลกลงครึ่งหนึ่งในระดับค้าปลีกและผู้บริโภค และลดการสูญเสียอาหารจากกระบวนการผลิตและห่วงโซ่อุปทาน รวมถึงการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยว ทั้งนี้การที่จะบรรลุเป้าหมายนี้ให้ได้ภายในปี พ.ศ. 2573 นั้น จำเป็นต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับปริมาณขยะอาหารเพื่อให้เข้าใจขอบเขตของปัญหา ตลอดจนสามารถติดตามปัญหาเพื่อแก้ไขได้อย่างตรงจุด

ในปัจจุบัน ประเทศไทยยังไม่มีทั้งข้อมูลและการจัดเก็บข้อมูลขยะอาหารที่เป็นระบบ อีกทั้งข้อมูลพฤติกรรมการบริโภคเป็นข้อมูลส่วนบุคคลก็เข้าถึงยาก สถาบันเทคโนโลยีและสารสนเทศเพื่อการพัฒนาที่ยังยืน (TIIS) ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) ได้รับทุนอุดหนุนวิจัยจาก United Nations Environment Programme (UNEP) ในการวิจัยและพัฒนาแอปพลิเคชัน Lookie Waste ซึ่งเป็นแอปพลิเคชันที่ใช้ตรวจติดตามขยะอาหารและบรรจุภัณฑ์อาหารที่สามารถเข้าถึงกลุ่มคนได้เป็นจำนวนมาก

ปัจจุบัน Lookie Waste ได้รับการพัฒนาต่อยอดเพื่อให้ครอบคลุมการติดตามขยะอาหารตลอดห่วงโซ่อุปทานอาหาร ตั้งแต่ร้านค้าปลีก ธุรกิจร้านอาหาร ครัวเรือน และผู้จัดการขยะ แอปพลิเคชันนี้ใช้งานง่ายผ่าน Mobile Platform และยังสามารถประเมินปริมาณขยะอาหารด้วยเทคโนโลยีการประมวลผลด้วยภาพถ่าย รวมถึงระบุพิกัดที่เกิดขยะอาหาร เพื่อให้สามารถเข้าถึงและจัดการได้อย่างตรงจุด

Lookie Waste สามารถประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากขยะอาหารและบรรจุภัณฑ์ในหน่วยเทียบเท่าคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂-eq) คาดการณ์ผลกระทบเชิงเศรษฐศาสตร์เป็นจำนวนเงินที่ผู้บริโภคต้องสูญเสีย โดยคำนวณจากราคากลางของส่วนผสมในแต่ละเมนู และผลกระทบด้านสังคมที่แสดงในรูปแบบแคลอรี่จากอาหารที่ถูกทิ้งและจำนวนเด็กที่หิวโหยที่ได้รับผลกระทบจากขยะอาหารที่เกิดจากการบริโภค ข้อมูลที่ได้แสดงถึงพฤติกรรมการบริโภคของผู้ใช้งาน ตลอดจนผลกระทบที่เกิดขึ้น ซึ่งจะสร้างความตระหนักในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยมีเป้าหมายลดปริมาณขยะอาหารเพื่อมุ่งสู่สังคมคาร์บอนต่ำต่อไป

ผู้สนใจสามารถดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน Lookie Waste ผ่านระบบปฏิบัติ iOS และ Android มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการลดขยะอาหารโดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค เพื่อโลกที่ดีสำหรับทุกคนทั้งในปัจจุบันและอนาคต

ข้อมูลเพิ่มติดต่อ

สถาบันเทคโนโลยีและสารสนเทศเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (ดร.นงนุช พูลสวัสดิ์)
ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค)
โทรศัพท์ 0-2564-6500 ต่อ 4857
อีเมล nongnucp@mtec.or.th