เฉลิมชัย อุดมเรณู
รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธุรกิจโรงกลั่น
“เอ็มเทค สวทช. เป็นองค์กรที่มีชื่อเสียง มีการทำงานที่ได้มาตรฐาน และเป็นมืออาชีพ จากการใช้บริการวิเคราะห์ทดสอบที่ผ่านมาก็ได้รับคำแนะนำที่เป็นประโยชน์จึงเชื่อมั่นในทีมวิจัยว่าจะสามารถเป็นที่ปรึกษาและถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่บริษัทฯ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการพัฒนาอย่างยั่งยืนได้”
บริษัท บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) เป็นบริษัทพลังงานไทยที่ดำเนินธุรกิจเคียงคู่กับการดูแลสิ่งแวดล้อมและสังคม ประกอบธุรกิจรวม 5 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มธุรกิจโรงกลั่นและการค้าน้ำมัน ซึ่งเป็นธุรกิจหลัก ดำเนินการจัดหาน้ำมันดิบทั้งจากต่างประเทศและในประเทศมากลั่นเป็นน้ำมันสำเร็จรูปด้วยกำลังการผลิตสูงสุด 120,000 บาร์เรลต่อวัน และจัดจำหน่ายผ่านสถานีบริการน้ำมันบางจากทั่วประเทศ รวมทั้งกลุ่มธุรกิจการตลาด กลุ่มธุรกิจผลิตภัณฑ์ชีวภาพ กลุ่มธุรกิจพลังงานไฟฟ้าสีเขียว และกลุ่มธุรกิจทรัพยากรธรรมชาติและพัฒนาธุรกิจใหม่ ซึ่งมีบริษัทในกลุ่มบางจากบริหารงาน โดยมุ่งดำเนินธุรกิจภายใต้วัฒนธรรมองค์กรที่ว่า ‘พัฒนานวัตกรรมธุรกิจอย่างยั่งยืนไปกับสิ่งแวดล้อมและสังคม’ เป้าหมายขององค์กรคือการก้าวสู่กลุ่มบริษัทนวัตกรรมสีเขียวชั้นนำในเอเชีย
คุณเฉลิมชัย อุดมเรณู รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธุรกิจโรงกลั่น เล่าว่า “สมัยคุณโสภณ สุภาพงษ์ มองว่าความยั่งยืนของธุรกิจอยู่ที่คน ท่านจึงได้วางรากฐานวัฒนธรรมพนักงานเพื่อเป็นกรอบแนวคิดแก่พนักงานว่า ‘เป็นคนดี มีความรู้ และเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น’ ซึ่งทั้งวัฒนธรรมองค์กรและวัฒนธรรมพนักงานเป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยสร้างความสมดุลระหว่างผลประกอบการและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชนควบคู่ไปด้วยกัน”
“บริษัท บางจากฯ ให้ความสำคัญกับการจัดทำแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างมีประสิทธิภาพระหว่างปี 2559–2563 เพื่อมุ่งเป้าไปสู่แบบอย่างความเป็นเลิศด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม โดยให้ความสำคัญเรื่องการใช้น้ำและการนำน้ำกลับมาใช้ใหม่ การปล่อยแก๊สเรือนกระจก รวมถึงการเพิ่มประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (eco-efficiency)”
“เนื่องจากธุรกิจโรงกลั่นเป็นธุรกิจที่ใช้พลังงานมาก และเลี่ยงไม่ได้ที่จะเกิดมลพิษที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศวิทยาทั้งทางตรงและทางอ้อม บริษัทฯ จึงมีแนวคิดที่จะประเมินสิ่งที่ตนเองทำอยู่เทียบกับองค์กรอื่น (benchmark) เพื่อหาแนวทางพัฒนาตัวเองให้ดีขึ้น ดังนั้นจึงร่วมกับเอ็มเทค ดำเนินโครงการด้านสิ่งแวดล้อมในเรื่อง ‘การพัฒนาระบบการจัดการประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจเพื่อการพัฒนาธุรกิจเพื่อการพัฒนาธุรกิจโรงกลั่นที่ยั่งยืน’ ตั้งแต่ปี 2560 เป็นต้นมา”
“บริษัทฯ ทราบว่าเอ็มเทค สวทช. เป็นองค์กรที่มีชื่อเสียง มีการทำงานที่ได้มาตรฐาน และเป็นมืออาชีพ จากการใช้บริการวิเคราะห์ทดสอบที่ผ่านมาก็ได้รับคำแนะนำที่เป็นประโยชน์จึงเชื่อมั่นในทีมวิจัยว่าจะสามารถเป็นที่ปรึกษาและถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่บริษัทฯ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการพัฒนาอย่างยั่งยืนได้”
ในการทำงานร่วมกัน ทีมวิจัยเอ็มเทคต้องเรียนรู้กระบวนการของโรงกลั่น รวมถึงการดึงข้อมูลจากระบบต่างๆ ร่วมกับทีมวิศวกรของบริษัทฯ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องและเหมาะสมสำหรับใช้ในการประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ตลอดจนวิเคราะห์สาเหตุหลัก และเสนอแนะแนวทางในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และเพิ่มประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ
คุณเฉลิมชัยกล่าวว่า “ทีมวิจัยของเอ็มเทคมีคุณภาพมาก สามารถส่งมอบผลงานหลักได้ตรงเวลา และเมื่อมีประเด็นที่น่าสนใจเกิดขึ้นระหว่างการทำงาน ทีมวิจัยก็ศึกษาเพิ่มเติมให้ ในส่วนของการถ่ายทอดองค์ความรู้เป็นการเรียนรู้งานแบบปฏิบัติจริง (on-the-job training) ทีมวิจัยเอ็มเทคก็ช่วยแนะนำในรายละเอียดที่บริษัทฯ ไม่เคยทราบ จึงเกิดการเรียนรู้ ทำให้การทำงานในระยะต่อไปใช้เวลาน้อยลง”
ในแง่ประโยชน์ที่ได้จากงานวิจัยนี้ คุณเฉลิมชัย กล่าวว่า “ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์การปล่อยแก๊สเรือนกระจกของผลิตภัณฑ์ ช่วยให้บริษัทฯ ทราบถึงช่องโหว่หรือจุดที่ควรปรับปรุงในกระบวนการผลิตที่ทำให้ประสิทธิภาพดีขึ้น ส่งผลต่อต้นทุนที่ลดลง มีศักยภาพในการแข่งขันมากขึ้น ดีต่อสิ่งแวดล้อม และสุดท้ายโยงไปถึงเรื่องความยั่งยืน”
คุณเฉลิมชัยได้ให้ข้อเสนอแนะว่า “การทำงานร่วมกับเอ็มเทคทำให้บริษัทฯ ทราบถึงสิ่งที่ควรปรับปรุงแต่นอกเหนือจากการทำวิจัยร่วมกันแล้ว บริษัทฯ ต้องการให้เอ็มเทคแนะนำหน่วยงานที่สามารถสนับสนุนหรือมีนโยบายที่ช่วยส่งเสริมด้านงบประมาณ หรือมีมาตรการลดหย่อนภาษี ในกรณีที่บริษัทฯ จำเป็นต้องลงทุน ซึ่งถ้าคิดในเชิงเศรษฐศาสตร์แล้วอาจไม่คุ้มค่า แต่หากรวมเรื่องผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมก็อาจคุ้ม เพื่อเป็นทางเลือกให้บริษัทฯ ตัดสินใจ”
