สัมภาษณ์และเรียบเรียงโดย
งานสื่อสารและขับเคลื่อนความรู้ ฝ่ายเผยแพร่เทคโนโลยีวัสดุ

เมื่อเอ่ยถึงแผ่นยิปซัม หลายคนคงนึกถึงวัสดุที่ใช้ทำฝ้าเพดานและผนังกั้นห้อง ทั้งนี้แผ่นยิปซัมโดยทั่วไปผลิตจากผงแร่ยิปซัม หรือแคลเซียมซัลเฟต (CaSO₄·2H₂O) ซึ่งเป็นวัสดุธรรมชาติ อย่างไรก็ดี มีการคาดการณ์ว่าแร่ยิปซัมธรรมชาติในประเทศไทยจะหมดไปในราวปี พ.ศ. 2600 หรือราว 30 ปีข้างหน้า

แต่ในทุกวิกฤติย่อมมีโอกาสเสมอ ทีมวิจัยอีโคและฟังก์ชันนอลเซรามิก กลุ่มวิจัยเซรามิกและวัสดุก่อสร้าง ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) ได้รับทุนจากการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ในการพัฒนากระบวนการผลิตยิปซัมสังเคราะห์จากเอฟจีดียิปซัม (Flue Gas Desulfurization Gypsum, FGD Gypsum) ซึ่งเป็นวัสดุผลพลอยได้จากกระบวนการผลิตไฟฟ้าจากถ่านหิน

ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าจากถ่านหินจะมีก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์เกิดขึ้น โรงไฟฟ้าจะดักจับก๊าซนี้ด้วยแคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO₃) โดยมีผลพลอยได้คือ เอฟจีดียิปซัม แม้ว่าจะจัดการกับเอฟจีดียิปซัมด้วยวิธีต่างๆ แล้ว แต่ก็ยังคงมีเหลือในปริมาณมาก กฟผ. จึงต้องการนำเอฟจีดียิปซัมมาใช้ให้เกิดประโยชน์มากขึ้น และเอ็มเทคได้ให้ความช่วยเหลือในประเด็นนี้

ทีมวิจัยเอ็มเทคได้พัฒนาแผ่นฝ้ายิปซัมผสมใยแก้วจากเอฟจีดียิปซัมที่เสริมฟังก์ชันการดูดซับสารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds, VOCs) และช่วยลดฝุ่น PM2.5

ทีมวิจัยพัฒนาวัสดุที่สามารถดูดซับสารอินทรีย์ระเหยง่ายด้วยกลไกการดูดซับทางเคมี ก่อนจะนำมาผสมกับเอฟจีดียิปซัมและเส้นใยแก้วในสัดส่วนที่เหมาะสม เพื่อผลิตเป็นแผ่นยิปซัมผสมใยแก้วที่มีสมบัติดูดซับสารอินทรีย์ระเหยง่าย อีกทั้งพัฒนาสีพ่นเคลือบชนิดพิเศษที่นอกจากจะทำให้สวยงามแล้ว ยังมีสมบัติช่วยลดฝุ่น PM2.5 ได้อีกด้วย ดังนั้น แผ่นฝ้ายิปซัมผสมใยแก้วจึงสามารถลดมลพิษในอากาศได้แบบ 2-in-1 ไปพร้อมกัน

แผ่นฝ้ายิปซัมผสมใยแก้วเสริมฟังก์ชันที่พัฒนาขึ้นนี้สามารถใช้เอฟจีดียิปซัมเป็นวัตถุดิบเพื่อทดแทนแร่ยิปซัมธรรมชาติได้ 100% อีกทั้งยังสามารถผลิตด้วยกระบวนการเดียวกับการผลิตแผ่นยิปซัมจากผงแร่ยิปซัมธรรมชาติ ดังนั้น จึงไม่ต้องลงทุนเครื่องมือใหม่ และผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้ยังผ่านมาตรฐาน มอก.1984-2543

ผลงานวิจัยนี้นอกจากจะตอบโจทย์ฟังก์ชันการใช้งาน และช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตในมิติของความปลอดภัยให้แก่ผู้อยู่อาศัยที่ใช้แผ่นฝ้ายิปซัมผสมใยแก้วที่เสริมฟังก์ชันแล้ว ยังเป็นการนำวัสดุผลพลอยได้ที่มีปริมาณมากมาใช้ประโยชน์ เพื่อทดแทนวัตถุดิบธรรมชาติที่ร่อยหรอลงไปทุกวันด้วย

สนใจข้อมูลเพิ่มเติมติดต่อ
ทีมวิจัยอีโคและฟังก์ชันนอลเซรามิก กลุ่มวิจัยเซรามิกและวัสดุก่อสร้าง ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) (ดร.ศุภมาส ด่านวิทยากุล ดร.สมัญญา สงวนพรรค)
โทรศัพท์: 0 2564 6500 ต่อ 4261
อีเมล: supamasd@mtec.or.th