โครงการส่งเสริมการออกแบบตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน (Design for Circular Economy) เพื่อการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
วัตถุประสงค์
- เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน (Design for Circular Economy) โดยครอบคลุมตั้งแต่การออกแบบ กระบวนการผลิต การเลือกใช้วัตถุดิบ การใช้งาน และการจัดการเมื่อสิ้นอายุการใช้งานหรือไม่ใช้แล้ว ให้แก่ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมและผู้ที่สนใจ
- เพื่อพัฒนาและยกระดับผู้ประกอบการอุตสาหกรรม ผ่านการออกแบบเพื่อพัฒนาต้นแบบด้วยหลักการ Circular Economy ให้มีการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน และลดการใช้รัพยากรธรรมชาติใหม่
หน่วยงานผู้ให้ทุน
กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) กระทรวงอุตสาหกรรม
ระยะเวลาโครงการ
เดือนกุมภาพันธ์ – เดือนธันวาคม พ.ศ. 2565
เศรษฐกิจโลก ที่ผ่านมาพัฒนาขึ้นบนพื้นฐานของเศรษฐกิจเส้นตรง (Linear Economy) ที่ ผลิต-ใช้-กำจัด การออกแบบจึงไม่ได้คำนึงถึงการคงคุณค่า หรือ ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคมที่อาจเกิดขึ้นตลอดวัฏจักรชีวิต (Life Cycle) ของผลิตภัณฑ์ (รวมถึงบรรจุภัณฑ์) ส่งผลให้มีการใช้ทรัพยากรอย่างไม่คุ้มค่า และ ปริมาณขยะหรือของเสียทั่วโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง การคิดใหม่/การออกแบบใหม่ (Rethink/Redesign) จึงเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่ทั่วโลกให้ความสำคัญ เพื่อก่อให้เกิดรูปแบบการผลิตและการบริโภคอย่างยั่งยืน
กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) กระทรวงอุตสาหกรรม ในฐานะที่เป็นหน่วยงานหลัก ในการจัดหาและบริหารจัดการวัตถุดิบ จึงได้ริเริ่มโครงการส่งเสริมการออกแบบตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน (Design for Circular Economy) เพื่อการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน โดยได้มอบหมายให้เอ็มเทค เป็นที่ปรึกษาในการดำเนินโครงการ โดยมุ่งหวังให้ผู้ประกอบการที่เข้าร่วมโครงการนำหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนมาประยุกต์ใช้ในการออกแบบและร่วมกันเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันให้ไทยบรรลุเป้าหมายทิศทางการพัฒนาประเทศเพื่อให้ไทยมีเศรษฐกิจหมุนเวียนและสังคมคาร์บอนต่ำ
การจัดหลักสูตรเข้มข้น
หลักสูตรเข้มข้นได้จัดขึ้นเพื่อเพิ่มศักยภาพของผู้ประกอบการไทยในด้านการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ และ/หรือกระบวนการ ที่สอดคล้องกับหลักการของเศรษฐกิจหมุนเวียน (6 interlinked CE principles) และพิจารณาตลอดช่วงชีวิต (Life cycle thinking) โดยได้พัฒนาต่อยอดจากหลักสูตรก่อนหน้านี้ และมีวิทยากรหลัก คือ Professor Mattias Lindahl จาก Linköping University ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญระดับนานาชาติด้าน Eco-design และ Product Service Systems และเป็นผู้เชี่ยวชาญร่วมในโครงการฯ ร่วมกับวิทยากรจากองค์กรแนวหน้าของประเทศสวีเดนและวิทยากรชาวไทย
การอบรมนี้มีผู้เข้าร่วมทั้งสิ้น 359 คน จากทุกภาคส่วน โดยพบว่าผู้เข้าร่วมมีการคิดที่ซับซ้อนมากขึ้น มีการปรับมุมมองไปในแนวทางที่เป็นสากลมากขึ้น ทั้งยังได้เห็นความสำคัญของการคิดเชิงระบบ ซึ่งเป็นหลักการสำคัญของระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน
หลักสูตรเข้มข้น“ติดอาวุธอุตสาหกรรมไทย ด้วยการออกแบบตามหลักคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน”
กำหนดการ
จำนวน 7 วัน ระหว่างวันที่ 2 มีนาคม – 1 เมษายน 2565
โปรแกรม
ตารางหลักสูตร คลิกที่นี่
เอกสารประกอบการสัมมนา/วีดิโอการบรรยาย
- กฎระเบียบและมาตรฐานด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน
ดร.นุจรินทร์ รามัญกุล เอ็มเทค - การออกแบบและการคิดเชิงออกแบบ – มายาคติ กับ หลักการ
ผ.ศ. อาสาฬห์ สุวรรณฤทธิ์, คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ - แนวทางการออกแบบหมุนเวียน – กรณีศึกษาผู้ประกอบการ SME ไทย
ผ.ศ. ดร. กัลยา ตันติยาสวัสดิกุล, คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
การประชาสัมพันธ์
กิจกรรมการให้คำปรึกษาแนะนำเชิงลึก “การออกแบบและการพัฒนาต้นแบบ CE (Design 4 Circular Economy Challenges)”
กิจกรรมนี้ เป็นการให้คำปรึกษาโดยผู้เชี่ยวชาญจากเอ็มเทคและผู้เชี่ยวชาญภายนอก แก่ 6 โซลูชัน จากผู้ประกอบการที่ได้รับคัดเลือก จากการรับสมัครที่มี 23 โซลูชัน จาก 20 บริษัท ส่งใบสมัครเข้ามา ซึ่งบริษัทที่สมัครเข้ามานั้นครอบคลุมทุกตำแหน่งในโซ่คุณค่า ตั้งแต่ผู้ผลิตไปจนถึงผู้ประกอบธุรกิจรีไซเคิล
กระบวนการพัฒนาต้นแบบ CE ดีไซน์โซลูชัน จะมีทีมพี่เลี้ยงคอยประกบตลอดช่วงการพัฒนาต้นแบบ เริ่มจากการคิดวิเคราะห์เชิงระบบเพื่อหาโซลูชันที่แท้จริง วางขอบเขต (system in focus) เก็บข้อมูลพื้นฐาน (Baseline data) ประเมินบริบท ไปจนถึงการหมุนเวียนทรัพยากร เพื่อเลือก CE strategy และ Areas of action ที่มีศักยภาพ เพื่อให้สามารถเดินหน้าพัฒนาต้นแบบ ด้วย STI อย่างมีประสิทธิผล (Effectiveness)
6 ต้นแบบ CE Design Solution
บจก อุตสาหกรรมดีสวัสดิ์
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน เฟอร์นิเจอร์ไม้สักแบบโมดูลาร์ดีไซน์
เอกสารและวีดิโอ
บจก สันติภาพ (ฮั่วเพ้ง 1958)
(ตรานกพิราบ)
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน การปรับปรุงกระบวนการผลิตผักกาดดองเพื่อลดของเสียและนำผลพลอยได้ (By Products) มาสร้างมูลค่าเพิ่ม
เอกสารและวีดิโอ
บจก ซิกเวอร์ค (ประเทศไทย)
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน การออกแบบถุงนมโรงเรียนให้สามารถรีไซเคิลกลับมาใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้นในการผลิตบรรจุภัณฑ์ใหม่
เอกสารและวีดิทัศน์
Thai Polyethylene Co.,Ltd. บริษัทในเครือ เอสซีจี เคมิคอลส์ จำกัด
(มหาชน)
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน การคงคุณค่าพลาสติก พีอี จากถุงนมโรงเรียน ให้สามารถใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้นในการผลิตบรรจุภัณฑ์ใหม่ได้
เอกสาร
มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน การปรับปรุงสมบัติการทนน้ำและการคงรูปทรงของกล่องของขวัญจากเยื่อผสมของเยื่อปอสาและเยื่อกระดาษจากแก้วกาแฟ
เอกสาร
บจก บี เอช พลาสติก
ต้นแบบดีไซน์โซลูชัน เม็ดพลาสติกคอมพาวนด์คุณภาพสูงจากพลาสติก PCR ประเภท พีพี
เอกสาร
การถ่ายทอดองค์ความรู้และประสบการณ์
การสัมมนา “ต่อยอดธุรกิจด้วยการออกแบบตามแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (CE Design Solution in Practice)”
กำหนดการ
22 พฤศจิกายน 2565
โปรแกรม
ตารางการสัมมนา คลิกที่นี่
เอกสาร
- โครงการส่งเสริมการออกแบบตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน (Design for Circular Economy) เพื่อการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
ดร. ธีรวุธ ตันนุกิจ ผู้อำนวยการกองนวัตกรรมวัตถุดิบและอุตสาหกรรมต่อเนื่อง กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ กระทรวงอุตสาหกรรม - การออกแบบตามหลักคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (DE4CE Challenge)
ดร.นุจรินทร์ รามัญกุล เอ็มเทค - กรณีศึกษา Volvo Cars: Sustainability & Circular Materials และ VDO
James Lundström, Volvo Cars - Design Solution in CE (with global case analysis)
ผ.ศ.อาสาฬห์ สุวรรณฤทธิ์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ - การพัฒนาต้นแบบ CE Design Solution
ดร. อศิรา เฟื่องฟูชาติ เอ็มเทค
VDO 1
VDO 2
VDO 3
VDO 4
VDO- ภาพรวมการออกแบบและการพัฒนาต้นแบบ CE (Design 4 Circular Economy Challenges)
การสัมมนาครั้งนี้ มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมรวมทั้งสิ้น 251 คน แบ่งเป็นผู้เข้าร่วมแบบออนไซด์จำนวน 90 คน และออนไลน์จำนวน 161 คน โดยผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่ (ร้อยละ 58) มาจากภาคเอกชน